Δευτέρα, 12. Σεπτεμβρίου 2022

Επικαιρότητα | Μνήμες | Αξιοθέατα | Εικόνες | Γειτονιές 

"ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ"

Με τίτλο «Στους δρόμους του νερού» η Εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» στο φύλλο της 9/11/07 και στο ένθετο «ΔΙΑΚΟΠΕΣ» φιλοξένησαν, με την υποστήριξη της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αιτωλοακαρνανίας, οδοιπορικό στη λίμνη της Τριχωνίδας και το δέλτα του Αχελώου. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αιτωλ/νίας είχε την έμπνευση να μας στείλει το κείμενο και μερικές φωτογραφίες, που καταχωρούμε παρακάτω

ΜΙΑ... ΘΑΛΑΣΣΑ ΣΤΟΝ ΚΑΜΠΟ

Κείμενα: Όλγα Χαραμή- Λεωνίδας Κονδύλης, Φωτογραφίες: Γιώργος Δέτσης

Η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας βρίσκεται στον μεγαλύτερο νομό της Ελλάδας, της Αιτωλοακαρνανίας, και αγναντεύει την επίσης μεγαλύτερη λιμνοθάλασσα της χώρας, του Μεσολογγίου-Αιτωλικού!

Ένα νανοβουτηχτάρι τσαλαβουτά στα ασημένια, ήσυχα νερά της λίμνης. Μια βάρκα περνά με ταχύτητα και το τρομάζει. Τα πλατάνια καθρεφτίζουν ασαφή είδωλα στα νερά και οι ιτιές γέρνουν προστατευτικά επάνω της.

Η λίμνη Τριχωνίδα, η μεγαλύτερη της Ελλάδας, προσφέρει όμορφες εικόνες. Λίγο πιο μακριά από τις όχθες της είναι κτισμένα πάνω από 20 χωριά και γύρω από αυτές υπάρχουν εντυπωσιακά μνημεία, άγνωστα στον πολύ κόσμο.

Το μήκος της ακτογραμμής της φτάνει τα 51 χλμ. και το μέγιστο βάθος της τα 58 μέτρα. Κάποτε στη λεκάνη ανάμεσα στο Παναιτωλικό και τον Αράκυνθο υπήρχε μια τεράστια λίμνη η οποία με τα χρόνια χωρίστηκε και δημιούργησε την Τριχωνίδα και τη μικρή «αδελφή» της: τη λίμνη Λυσιμαχία η οποία δέχεται τα πλεονάζοντα νερά της Τριχωνίδας διά μέσου ενός αύλακα (τάφρος Αλάμπεη) και τα διοχετεύει, μέσω του Δίμηκου ποταμού, στον Αχελώο.

Το Θέρμο είναι το μεγαλύτερο χωριό της λίμνης, αλλά και το πιο σημαντικό, αφού ήταν το κέντρο των Αιτωλών ήδη από τους αρχαϊκούς χρόνους. Ο τίτλος όμως του ομορφότερου χωριού ανήκει δικαιωματικά στη Μυρτιά: είναι κτισμένη κοντά στη λίμνη και έχει όμορφα πέτρινα σπίτια. Όπως και να έχει πάντως, όλα τα χωριά έχουν το ενδιαφέρον τους, καθώς τα μισά από αυτά βρίσκονται βόρεια της λίμνης, κάτω από το Παναιτωλικό, και τα υπόλοιπα νότια, στις ρίζες του Αράκυνθου.  

Ο ΓΥΡΟΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΣΕ 70 ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ

  

Χωριά και παραλίες, βυζαντινά μνημεία και αμέτρητα σημεία συγκλονιστικής θέας στη μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας. Εικόνες που εναλλάσσονται ανάλογα με την ταχύτητα του κοντέρ σας, οδηγώντας γύρω από τη λίμνη Τριχωνίδα σε μία εξαιρετική διαδρομή συνολικού μήκους, σχεδόν, 70 χλμ. 

Στη λίμνη μπορείτε να φτάσετε είτε μέσω της Ναυπάκτου βγαίνοντας στο Θέρμο για να ξεκινήσετε τον γύρο της- είτε από το Αγρίνιο, διαδρομή την οποία σας προτείνουμε.
Πριν μπείτε στην πόλη του Αγρινίου θα στρίψετε δεξιά προς το χωριό Παναιτώλιο και το Θέρμο. Στην έξοδο του Παναιτωλίου βρίσκεται το
Κέντρο Περιβάλλοντος Τριχωνίδας : χρηματοδοτήθηκε από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα LΙFΕ-ΦΥΣΗ 1999 και έχει αίθουσα προβολής, εκθεσιακό χώρο με φωτογραφίες, πίνακες και κείμενα για τη λίμνη και τους ασβεστούχους βάλτους της, ενυδρείο με λιμναία ψάρια, μία πολύ ενδιαφέρουσα μακέτα της υδρολογικής λεκάνης της Τριχωνίδας και παρουσιάσεις δράσεων ή δραστηριοτήτων για την προστασία της περιοχής.
Από το
Παναιτώλιο θα οδηγήσετε μέχρι το Καινούργιο, κοντά στο οποίο βρίσκεται το κάστρο του Βλοχού , στην κορυφή του ομώνυμου λόφου, στα 688 μέτρα, με θέα συγκλονιστική. Στην αρχαιότητα ήταν εκεί η αρχαία Θεστία - γεγονός που αποδεικνύεται από τα ελληνιστικά τείχη που σώζονται. Κάτω από την κορυφή βρίσκεται και η ομώνυμη μονή, το καθολικό της οποίας κτίστηκε τον 18ο αιώνα επάνω στα θεμέλια παλαιότερων ναών. Για να φτάσετε στο Βλοχό θα στρίψετε αριστερά ένα στενό πριν από την πλατεία του Καινούργιου. Ύστερα από περίπου 7,5 χλμ. θα βρεθείτε στη μονή και από εκεί θα ανηφορίσετε στον λόφο.
Αρκετά ταβερνάκια με φρέσκο ψάρι και κρέατα θα βρείτε και στα δύο χωριά, αλλά λιγότερα υπάρχουν στην
Παραβόλα, το επόμενο χωριό που θα συναντήσετε.
Στην Παραβόλα βρίσκεται το Αρχαίο Βουκάτιο και η Παναγιά του Κάστρου: πρόκειται για έναν ημικυκλικό πύργο βυζαντινών χρόνων κι ένα τμήμα τειχών (4ου αιώνα π.Χ) μέρη του φρουρίου και της αρχαίας πόλης που ονομαζόταν Βουκάτιον. Η Παναγιά του κάστρου είναι η σημερινή εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου στην οποία διατηρούνται περίτεχνα και διαφορετικών φάσεων αρχιτεκτονικά μέλη και διακοσμητικά στοιχεία.

Φεύγοντας από την Παραβόλα θα έχετε ένα μεγάλο δίλημμα: να στρίψετε αριστερά ακολουθώντας τον επαρχιακό δρόμο που οδηγεί σε κάποια ακόμη ενδιαφέροντα χωριά της περιοχής ή δεξιά στον κεντρικό δρόμο Αγρινίου- Θέρμου για να κάνετε μια υπέροχη διαδρομή δίπλα στη λίμνη.

Αν επιλέξετε την πρώτη εκδοχή, ο αριστερός δρόμος θα σας οδηγήσει στη Νερομάννα με τα τρεχούμενα νερά και την αρχαία ακρόπολη του Φιστύου, μέσα στην οποία σώζεται το μοναστήρι των Αγίων Αποστόλων. Από εκεί θα φτάσετε στην Καλλιθέα που έχει εξαιρετική θέα στη λίμνη κι έναν αναστηλωμένο ναΐσκο με τοιχογραφίες του 15ου αιώνα. Επόμενο χωριό είναι ο Ταξιάρχης , από τον οποίο υπάρχει δρόμος που οδηγεί βόρεια στο χωριό Δρυμώνας - που είναι αφετηρία μιας συγκλονιστικής, χωμάτινης αυτή τη φορά, διαδρομής 25 χλμ. προς τον Προυσό Ευρυτανίας.
Μετά τον Ταξιάρχη θα φτάσετε στο
Μέγα Δένδρο, τη γενέτειρα του Κοσμά του Αιτωλού και του διδάσκαλου Ευγένιου Γιαννούλη του Αιτωλού και σε περίπου 3 χλμ. θα καταλήξετε στο Θέρμο. 

ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΓΙΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 200 ΕΙΔΗ ΠΟΥΛΙΩΝ   

Η Τριχωνίδα έχει έκταση 96.513 στρεμμάτων. Στην περιοχή της έχουν καταγραφεί πάνω από 200 είδη πουλιών, το ένα τέταρτο από τα οποία είναι απειλούμενα. Η ακτογραμμή της έχει καλαμιώνες σε μεγάλη έκταση και εκεί βρίσκουν καταφύγιο τα νανοβουτηχτάρια και διάφορα είδη πάπιας. Οι κορμοράνοι, οι φαλαρίδες, οι λευκοτσικνιάδες και τα βραχοκιρκίνεζα παρατηρούνται σπανιότερα. Πολύ σημαντικοί για τη διατήρηση των υδρολογικών και περιβαλλοντικών συνθηκών της περιοχής είναι οι ασβεστούχοι βάλτοι οποίοι έχουν χαρακτηριστεί ως «οικότοποι προτεραιότητας» και δημιουργήθηκαν από αποθέσεις ιζημάτων και συσσώρευση νεκρού φυτικού υλικού. Χαρακτηριστικό των περιοχών που καταλαμβάνουν είναι το φυτό κλάδιο, το οποίο οι ντόπιοι αποκαλούν κοψιά εξαιτίας των κοφτερών φύλλων του. Οι κάτοικοι ασχολούνται με το ψάρεμα - αν και λιγότερο από όσο θα περίμενε κανείς. Οι αθερίνες που ζουν στη λίμνη είναι διάσημες και εξάγονται σε όλη την Ελλάδα. Στην Τριχωνίδα ζει και ο νανογωβιός, είδος μοναδικό στον κόσμο. 

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΑ ΣΤΟ ΘΕΡΜΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟ ΔΡΟΜΟ

Η δεύτερη επιλογή στη διακλάδωση έξω από την Παραβόλα είναι να πάτε δεξιά για να κάνετε μέρος της παραλίμνιας διαδρομής προς τις παραλίες Ντουγρή (ή Δογρή) και Βαρειά, όπου μπορείτε να κάνετε και στάση στα ταβερνάκια για φαγητό μπροστά στη λίμνη.
Αφού περάσετε την όμορφη Μυρτιά θα βρεθείτε στην
Αγία Σοφία ή Μόκιστα, όπου θα ανακαλύψετε τρία συγκλονιστικά αρχιτεκτονικά μνημεία. Είναι οι εκκλησίες των Ταξιαρχών, του Αγίου Νικολάου και της Αγίας Σοφίας οι οποίες εικάζεται πως αποτελούσαν συγκρότημα ναών του 13ου14ου αιώνα. Οι Ταξιάρχες και ο Άγιος Νικόλαος κτίστηκαν με πελεκημένους ογκόλιθους από το αρχαίο ιερό της Ηγεμόνης Αρτέμιδος και διατηρούν σημαντικές βυζαντινές επιγραφές. Η Αγία Σοφία κτίστηκε στα 1300 από πρωτογενές υλικό, γεγονός που υποδηλώνει πως ήταν κέντρο του συγκροτήματος, ενώ θεωρείται πως κτήτορές του ήταν ο αγιότατος Κοσμάς Ανδριτζόπουλος, ο Μιχαήλ Ζωριανός, στρατηγός και πρωτομάστορας του Δεσπότη της Ηπείρου Θωμά και η Άννα Παλαιολογίνα Καντακουζηνή που είχε αναλάβει την εξουσία του Δεσποτάτου της Ηπείρου.

Σε περίπου 3,5 χλμ. από την Αγία Σοφία θα βρεθείτε στο Θέρμο. 

ΜΥΡΤΙΑ Παράδεισος δίπλα στη λίμνη

Το όμορφο χωριό έχει δύο συνοικισμούς: την Κάτω Μυρτιά ή Γουρίτσα και την Πάνω Μυρτιά. Η Κάτω βρίσκεται δίπλα στη λίμνη και ο δρόμος που τη διασχίζει καταλήγει στα λουτρά της με τις παλιές εγκαταστάσεις.

Από εδώ εάν θέλετε μπορείτε να συνεχίσετε στον χωματόδρομο που κινείται δίπλα στην Τριχωνίδα και περνά κοντά από την ερειπωμένη βυζαντινή Μονή Φωτμού με τις τοιχογραφίες του 1589 - έργα των περιπλανώμενων ζωγράφων Μιχαήλ και Κώστα από το Λινοτόπι της Ηπείρου. Καταλήγει έπειτα από 8 χλμ. κοντά στο Πετροχώρι.

Στην Πάνω Μυρτιά θα δείτε πολλά διατηρημένα πέτρινα σπίτια, την πλατεία και δύο σημαντικά μνημεία, τη Μονή Μυρτιάς και το ασκηταριό της Ελεούσας. Η ιστορική και πολύπαθη Μονή Μυρτιάς λειτούργησε ως κρυφό σχολειό και ήταν κέντρο των μοναστηριών της επαρχίας Τριχωνίδας το 1835 όταν όλα τα μοναστήρια του Απόκουρου διαλύθηκαν και φιλοξένησε μεγάλες προσωπικότητες όπως τον Ευγένιο Γιαννούλη. Οι τοιχογραφίες της είναι του 12ου αιώνα, του 1491 ζωγραφισμένες από τον Ξένο Διγενή «εκ χώρας Μουχλίου», ο οποίος έκανε το μεγάλο βήμα από τη βυζαντινή στη μεταβυζαντινή εποχή, και του 1539 έργα πιθανότατα του Φράγκου Κατελάνου, αρχηγού του ρεύματος της «Σχολής Βορειοδυτικής Ελλάδας». Παράλληλα παρουσιάζει τέσσερις οικοδομικές φάσεις, με πρώτη αυτή του 12ου αιώνα.

Το ασκηταριό της Ελεούσας είναι ένας υπέροχος σπηλαιώδης ναΐσκος με τοιχογραφίες του 14ου αιώνα από όπου έχετε μοναδική θέα στη λίμνη (βρίσκεται νότια του νεκροταφείου του χωριού). Ανάμεσα στην Πάνω και Κάτω Μυρτιά θα βρείτε τη νεροτριβή-νερόμυλο του Βασίλη Κωνσταντόπουλου, η οποία λειτουργεί ακόμη με τον παραδοσιακό τρόπο από το 1771, χρησιμοποιώντας τα νερά των καταρρακτών του Διχαλορέματος που έρχονται από τον βράχο της Ελεούσας.

ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΡΜΟ ΣΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ  Στους πρόποδες του Αρακύνθου

Φεύγοντας από το Θέρμο με νοτιοδυτική κατεύθυνση θα περάσετε έξω από το Πετροχώρι με όμορφα πέτρινα σπίτια και το οινοποιείο του Κώστα Παπαθανασόπουλου (τηλ. 6944913337) ο οποίος έχει επαναφέρει στην περιοχή τη Μαλαγουζιά, την εκλεκτή ποικιλία σταφυλιού.
Ο δρόμος συνεχίζει νότια, απομακρύνεται από τη λίμνη, περνάει από την Κάτω Μακρινού κι έπειτα ξαναγυρίζει με βόρεια κατεύθυνση προς τη λίμνη. Εκεί βρίσκεται η
Καψοράχη, με πέτρινα, καλοδιατηρημένα σπίτια. Κάποτε το χωριό είχε μεγάλη παραγωγή καπνού, ωστόσο οι καλλιέργειες σταμάτησαν τα τελευταία χρόνια όπως και σε όλη την περιοχή του Αγρινίου.
Από την Καψοράχη μέχρι τον Δαφνιά θα διανύσετε περίπου 6 χλμ. τα οποία αποτελούν ένα από τα ωραιότερα τμήματα διαδρομής καθώς κινούνται ακριβώς πάνω από τη λίμνη. Ο
Δαφνιάς είναι παραλία, έχει μία ταβέρνα και απέχει σχεδόν 1 χλμ. από τον κεντρικό δρόμο.
Η
Γαβαλού είναι άλλο ένα μεγάλο και ενδιαφέρον χωριό της Τριχωνίδας. Εδώ θα δείτε αρκετά διατηρημένα πέτρινα κτίσματα, μεταξύ των οποίων αυτά της Αστυνομίας και του γυμνασίου. Επάνω στον δρόμο βρίσκεται περιφραγμένο το ιερό του Ασκληπιού, το οποίο ανακαλύφθηκε το 1992 και είναι το μοναδικό που έχει ανασκαφεί σε όλο τον νομό. Δίπλα από την Αστυνομία ξεκινά δρόμος που οδηγεί στη Μονή Κατερινούς και το εκκλησάκι Κελάκι του 1788 - ένα από τα καταφύγια των Μεσολογγιτών μετά την Έξοδο.

Από τη Γαβαλού εάν οδηγήσετε δεξιά προς τη λίμνη θα φτάσετε στο Τριχώνιο: είναι κτισμένο επάνω στα ερείπια του Αρχαίου Τριχωνίου το οποίο κατά τον 3ο αιώνα π.Χ. ήταν μία από τις σπουδαίες αιτωλικές πόλεις και γενέτειρα μεγάλων στρατηγών της Αιτωλικής Συμπολιτείας. Αυτό που αξίζει να δείτε στο Τριχώνιο είναι το δάσος Φράξου με τους σπάνιους νερόφραξους.
Ο κεντρικός δρόμος που συνεχίζει μέχρι το χωριό Ζευγαράκι περνά από μερικά ακόμη χωριά, χωράφια και ελαιώνες.

Από το χωριό Ματαράγκα ή από τον δρόμο ανάμεσα στους Παππαδάτες και το Ζευγαράκι, ξεκινούν δρόμοι οι οποίοι κινούνται μέσα στα εκπληκτικά βουνά του Αρακύνθου με τα πανέμορφα δρυοδάση και την αποικία όρνεων που ζει εκεί.

Μετά το Ζευγαράκι, βγαίνετε στην Εθνική Οδό και οδηγείτε βόρεια. Περνάτε τον δίαυλο που ενώνει τις λίμνες Τριχωνίδας και Λυσιμαχίας και φτάνετε στο Παναιτώλιο ή το Αγρίνιο. 

ΘΕΡΜΟ Πρωτεύουσα της Αιτωλίας  

Καθισμένοι στην εκκλησία του Αγίου Νεκταρίου αγναντεύετε τις κόκκινες στέγες των σπιτιών που μοιάζουν με σχεδίες σε καταπράσινη θάλασσα. Το μόνο που παρεμβάλλεται είναι το πέτρινο ρολόι που στέκεται μπροστά σας. Τα λόγια των ντόπιων γυρίζουν στο μυαλό: «Το Θέρμο μαζί με τους γύρω οικισμούς είχε πριν από τον πόλεμο 25.000 κατοίκους και το Αγρίνιο μόνο 6.000!» Σήμερα με τους 3.000 κατοίκους του δεν παύει να αποτελεί κέντρο της επαρχίας της περιοχής και να σφύζει από ζωή, κυρίως το καλοκαίρι. Η κεντρική πλατεία είναι πάντα γεμάτη κόσμο και παιδιά που κυκλοφορούν με τα ποδήλατά τους. Εκεί βρίσκεται το άγαλμα του Κοσμά του Αιτωλού αλλά και η δανειστική βιβλιοθήκη. Η άλλη πλατεία της κωμόπολης λέγεται Οικογένειας Νικολίτσα και είναι ένας μικρός παράδεισος με τρεχούμενα νερά και τεράστια πλατάνια. Άλλο αξιοθέατο είναι η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου με το πέτρινο καμπαναριό του 1905.

Από το Θέρμο αξίζει να οδηγήσετε 3 χλμ. Βορειοανατολικά και να φτάσετε στον συνοικισμό Μάνδρα όπου θα δείτε την ιστορική μονή της Αγίας Παρασκευής: κτίστηκε τον 12ο αιώνα, ανακαινίστηκε το 1831 και φιλοξενεί άγια λείψανα και τη θαυματουργή εικόνα της Αγίας Παρασκευής. Στην υπόγεια, θολωτή αίθουσα της μονής, όπου στεγάζεται μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων (τηλ. 26440-23452), λέγεται πως λειτουργούσε κρυφό σχολειό στο οποίο έμαθε τα πρώτα του γράμματα ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός με δάσκαλο τον ιερομόναχο Προκόπιο Γιαννέλο.

 ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΡΜΟ

Η περιοχή κατοικήθηκε από τη Μεσοελλαδική ή πρώιμη Μυκηναϊκή εποχή (περίπου 1500 π.Χ.) έως τον 2ο αιώνα π.Χ. και απέκτησε τον χαρακτήρα Παναιτωλικού ιερού, στο οποίο λατρευόταν ο Θέρμιος Απόλλωνας ήδη από τα αρχαϊκά χρόνια. Κατά την πρώιμη ελληνιστική περίοδο μετατράπηκε σε θρησκευτικό και πολιτιστικό κέντρο της Αιτωλικής Συμπολιτείας.

Ο αρχαιολογικός χώρος είναι ένας από τους σημαντικότερους της Δυτικής Ελλάδας. Κατά την περιήγησή σας θα δείτε το αψιδωτό Μέγαρο Α του προϊστορικού οικισμού, το Μέγαρο Β της Πρώιμης εποχής του Σιδήρου, τους τρεις αρχαϊκούς ναούς του Απόλλωνα Λυσείου, της Λαφρίας Αρτέμιδος και του Απόλλωνος Θέρμιου, τις στοές, την κρήνη και το βουλευτήριο (όπως εικάζεται) της αγοράς.

Μέσα στον αρχαιολογικό χώρο σε ένα κτίριο του 1900 στεγάζεται και το αρχαιολογικό Μουσείο του Θέρμου, (αυτή την περίοδο πάντως κτίζεται άλλο, σύγχρονο, μουσείο). Μεταξύ άλλων θα δείτε χειροποίητα αγγεία από τα μέσα της 2ης χιλιετίας και της μυκηναϊκής εποχής, δόντια από αγριογούρουνα που χρησιμοποιούσαν για την εξωτερική επένδυση του κράνους του πολεμιστή, αντικείμενα οικιακής χρήσης, νομίσματα των Αιτωλών, χάλκινα ευρήματα 7ου- 2ου αιώνα π.Χ. καθώς και την επιζωγραφισμένη Σφίγγα του 5ου αιώνα π.Χ. (Τηλ. 26440-22131). 

ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΟΝ... «ΚΑΤΩ» ΑΧΕΛΩΟ

ΚΕΙΜΕΝΑ: ΜΗΤΣΟΣ Ν. ΜΑΝΙΑΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΤΗΝΙΑΚΟΣ,

ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ

Δεν είναι πια... ταύρος, όπως τον ήθελε η μυθολογία μας, ούτε έχει την ορμή του παρελθόντος λόγω των δεκάδων εκτροπών. Μοιάζει με φίδι που αργοσέρνεται και δημιουργεί ένα εντυπωσιακό σκηνικό εκεί που σμίγει με το Ιόνιο Πέλαγος. Ο λόγος για τον Αχελώο και την «υπερπαραγωγή» των εκβολών του.

Ένα μόνιμο ντοκιμαντέρ «προβάλλεται» καθημερινά εκεί που καταλήγει ο ποταμός Αχελώος. Με πορεία από το νησάκι του Αιτωλικού και με δύο ενδιαφέρουσες παρακάμψεις θα γίνετε κι εσείς θεατές των εικόνων των εκβολών του «πατέρα των ρεόντων υδάτων».
Ο υπέροχος συνωστισμός των χαμηλών σπιτιών του Αιτωλικού γρήγορα δίνει τη θέση του σε ένα σιωπηλό και απέραντο τοπίο, αφού διασχίσετε τις δύο γέφυρες που ενώνουν την πόλη με τις δύο πλευρές του κόλπου. Η τεράστια πεδιάδα που απλώνεται μπροστά σας, έχει δημιουργηθεί από τις φερτές ύλες του Αχελώου. Ελαιώνες, κοπάδια από πρόβατα, πλατάνια που ακολουθούν τις κοίτες χειμάρρων, δέντρα και εκατοντάδες τεχνητοί αύλακες φτιάχνουν ένα «βουκολικό»κατά τον Κώστα Ουράνη- σκηνικό: Ο μεγάλος συγγραφέας περιηγήθηκε πριν από πολλά χρόνια την περιοχή και παρομοίασε τον Αχελώο με «ράθυμη αγελάδα», αφού η ορμή του δεν... τον έπειθε. Ίσως είχε δίκιο αν και παρά τις δεκάδες εκτροπές, θα νιώσετε σταδιακά τη δύναμή του και ίσως δικαιολογήσετε τους αρχαίους Έλληνες που θεωρούσαν πως ο ιστορικός ποταμός είχε παλέψει μέχρι και με τον Ηρακλή!

Από τη δυτική γέφυρα του Αιτωλικού, το Νεοχώρι απέχει περίπου 8 χλμ. και μόλις βγείτε απ’ το χωριό ο δρόμος χωρίζει: αν κινηθείτε αριστερά, ακολουθείτε τη ροή του ποταμού και βρίσκεστε στην περιοχή η οποία στην αρχαιότητα ανήκε στην Αιτωλία. Στα 22 χλμ. από το Νεοχώρι, θα φτάσετε στις εκβολές του ποταμού όπου συντηρείται ένα τεράστιο σύστημα από πλούσιους υγρότοπους, λιμνοθάλασσες και βάλτους. Ανεβείτε στο βουνό Κουτσιλάρης την ώρα που ο ήλιος δύει απέναντι στην Κεφαλονιά και βάφει το νερό στις αποχρώσεις του βαθυκόκκινου ενώ μπροστά σας το νησάκι είναι η Οξειά. Οι πρώτες εικόνες του υπερ-θεάματος είναι εδώ.
Αν από το Νεοχώρι κινηθείτε δεξιά θα περάσετε στη βόρεια πλευρά του Αχελώου (εκεί που ήταν η αρχαία Ακαρνανία) και πολύ σύντομα θα φτάσετε στο χωριό
Κατοχή με το παλιό κτίσμα που ονομάζεται Κούλια της Κυρα-Βασιλικής, ένα αγροτικό πυργόσπιτο που ανήκε στην Ελληνίδα γυναίκα του Αλή Πασά, η οποία μετά τον θάνατό του επέστρεψε στη Δυτική Στερεά και έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της στην Κατοχή. Στην πλατεία του χωριού θα βρείτε μια μεγάλη διασταύρωση οποία δεξιά οδηγεί στο Λεσίνι, ένα μικρό αλλά ζωντανό χωριό με την υπέροχη τρίκλιτη βασιλική των Εισοδίων της Θεοτόκου που κτίστηκε στα τέλη του 13ου αιώνα και πρόσφατα στο εσωτερικό της αποκαλύφθηκαν πολύ παλιές και όμορφες τοιχογραφίες. Συνεχίζοντας τη διαδρομή από Λεσίνι προς Αστακό, στη διακλάδωση που θα βρείτε στα 5 χλμ., στρίψτε αριστερά για να περάσετε από το δάσος Φράξου και να καταλήξετε στο Βαλτί, όπου βρισκόταν η έδρα της θρυλικής Γεωργικής Εταιρείας « Λεσίνι Α.Ε, ένα νοσταλγικό τοπίο με όμορφα πέτρινα σπίτια, παλιά γεωργικά εργαλεία δίπλα σε λεύκες, φοίνικες και ευκαλύπτους που ανασαίνουν πλάι σε έναν παραπόταμο του Αχελώου. Επιστρέφετε στην Κατοχή και ακολουθείτε τη διαδρομή προς τον αρχαιολογικό χώρο των Οινιάδων τον οποίο και θα βρείτε επάνω στον δρόμο σας. Θα οδηγήσετε μέσα από την τεράστια πεδιάδα και θα καταλήξετε στον όρμο Διόνι. Απέραντες ρηχές εκτάσεις, όπου έρχονται τα ψάρια να γεννήσουν, σπουδαίοι πληθυσμοί πουλιών που βρίσκουν καταφύγιο και ψαράδικες καλύβες πάνω από το νερό είναι το δεύτερο μέρος της υπερ-παραγωγής που δύσκολα ξεχνιέται. 

ΑΡΧΑΙΟ ΚΑΡΝΑΓΙΟ!

Oι Οινιάδες (ή Τρικαρδόκαστρο) είναι ένας από τους πιο εντυπωσιακούς αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, βρίσκεται στα δυτικά του χωριού της Κατοχής και η ατμόσφαιρά του είναι μοναδική. Πλησιάζοντας θα θαυμάσετε τα τείχη που κύκλωναν την σπουδαία πόλη και τον μεγαλοπρεπή κόκκινο πύργο. Αξίζει να φτάσετε στο θέατρο με τις 2.000 θέσεις: τα δύο τρίτα των κερκίδων του είναι λαξευμένα σε συμπαγή βράχο- αποτέλεσμα της μεγάλης υπομονής των τεχνιτών. Αυτό όμως που κόβει την ανάσα είναι το αρχαίο καρνάγιο και υπήρξε το μέρος όπου έσερναν τα πλοία έξω στη στεριά για να τα επιδιορθώσουν. Φανταστείτε για λίγο τον χώρο επισκευής των ξύλινων καραβιών και τους αρχαίους καραβομαραγκούς να ιδροκοπούν δίπλα στα σκαριά. Είναι μοναδικό στο είδος του, ολόκληρο σκαλισμένο σε πελώριο βράχο (σημειωτέον ότι τα δύο λιμάνια της πόλης είναι ακόμα μέσα στο χώμα...).