Ο Δημήτρης Γιάκος γεννήθηκε στο Αγρίνιο 3 Μαρτίου του 1914, καταγόμενος από Ηπειρώτες γονείς - η μητέρα μου από την Άρτα, ο πατέρας του από τους Καλαρρύτες. Στο Αγρίνιο τελείωσε τις εγκύκλιες σπουδές του με τις φροντίδες της μητέρας του, μια και ο πατέρας του, αξιωματικός τότε (ανθυπολοχαγός) του Ελληνικού Στρατού, αποστρατεύτηκε μετά τους Βαλκανικούς πολέμους ως υπολοχαγός και αργότερα μετανάστευσε στην Αμερική, μόνος του. Μαθητής γυμνασίου ακόμα, είχε αρχίσει να δημοσιεύει ποικίλα κείμενά του στις τοπικές εφημερίδες του Αγρινίου: «Φως», «Νέα Εποχή», της οποίας υπήρξε τακτικός συνεργάτης κ.ά. Δημοσίευε επίσης και πρωτόλεια στα τότε εβδομαδιαία περιοδικά της πρωτεύουσας «Εβδομάς», «Ξεκίνημα», «Έσπερος» κ.λπ., σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς «Εβδομάς» 1931 και 1933, «Ξεκίνημα» 1933. Από το 1936 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, ως υπάλληλος αρχικά (1936-1960) στην Κεντρική Υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας και στο τέλος (1960-1968) στην Αρχαιολογική Υπηρεσία της Προεδρίας (τότε) της Κυβερνήσεως, απ’ όπου και απολύθηκε, για ν’ αποκατασταθεί το 1974. Παράλληλα προς τις σπουδές του (πτυχίο Νομικής Σχολής Αθηνών 1942), παρακολούθησε και μαθήματα Ελληνικής και Γαλλικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή και στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας. Εργάστηκε, εξάλλου, ως επιμελητής ύλης και συντάκτης στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Χάρη Πάτση, δίδαξε Ιστορία της Λογοτεχνίας και του θεάτρου σε Καλλιτεχνικές και Δημοσιογραφικές Σχολές της πρωτεύουσας, χρημάτισε Διευθυντής Σύνταξης της έγχρωμης Εγκυκλοπαίδειας «Για σας παιδιά», πραγματοποίησε πλήθος ομιλιών στην ελληνική πρωτεύουσα και στην περιφέρεια και πρόσφερε αρκετές άλλες πνευματικές υπηρεσίες. Παντρέφτηκε την Μαρία Νόμπελη και απέκτησε δύο θυγατέρες και ένα γιό. ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΚΑΗ επίσημη είσοδός του στην Ελληνική Λογοτεχνία είναι τα διηγήματα «Στην καινούρια μας γειτονιά» (1944). Το «εισιτήριο πεζογράφου» του το χάρισε ο Γιώργος Βαλέτας (1907-1989) προλογίζοντας το βιβλίο. Είναι όπως έχει γράψει ο Τάκης Δόξας, «πέντε σύντομα διηγήματα μέσα σε 60 περίπου σελίδες, όπου ο πεζογράφος στήνει τους ανθρώπους του (μικροαστούς ή αγρότες) συνήθως με μια δραματική υπόσταση και προβληματίζεται στοχαστικά πάνω στη ζωή, στον έρωτα και στο θάνατο. α) ΑΦΗΓΗΣΗ: 1. Κάτω από το βλέμμα του θεού, μυθιστόρημα (βραβευμένο από το περ. ΜΟΡΦΕΣ της θεσ/νίκης, 1950). 2. 0 πρώτος νεκρός κι άλλα διηγήματα (έπαινος εφημ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 1950). 3. Ο δρόμος της Χαραυγής, διηγήματα, 1953. 4. Αντιήρωες, διηγήματα, βραβείο Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών, 1957. 5. Καλή σου νύχτα, Ιβάν, διηγήματα, κρατικό βραβείο, 1987). β) ΚΡΙΤΙΚΑ ΔΟΚΙΜΙΑ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ: 1. Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, ο ποιητής, ο πεζογράφος, ο κριτικός, 1951. 2. Λυρικοί της Ρούμελης, χρυσό μετάλλιο Ι.Π. Μεσολογγίου, 1958: Σπυρίδων Τρικούπης, Κωστής Παλαμάς, Κώστας Χατζόπουλος, Γιάννης Βλαχογιάννης, Μιλτιάδης Μαλακάσης, Κώστας Δημάδης, Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Κίμων Γαλάζης, Ρήγας Γκόλφης, Θανάσης Κυριαζής, Επαμεινώνδας Μάλαινος, Γιώργος Αθάνας, Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Στάθης Ζαρκιάς και Μίνως Ζώτος. 3. Ασκήσεις Λόγου, μελετήματα (1962) με θέματα ο εορταστικός Παπαδιαμάντης, Δημήτριος Χατζόπουλος - Μποέμ, Σπύρος Μελάς, Κύπρος Χρυσάνθης, Μελής Νικολάίδης και Αιμίλιος Χουρμούζιος. 4. Μορφές και θέματα Λογοτεχνίας, α’ έκδοση 1964, β’ έκδοση με τον τίτλο Δοκίμια 1976 και με θέματα: Οι τρεις μεγάλοι κι ο τέταρτος (ο τραγικός αρχαίος ποιητής Αγαθών). Το ιστορικό ή εθνικό λογοτέχνημα, Λογοτεχνία ζωής και λογοτεχνία σκέψης, Δοκίμιον λογοκλοπίας. Ένα χρήσιμο δίδαγμα. Η εθνική συμφορά και η λογοτεχνία μας, Λογοτεχνία και φύση. Ανακλητικόν ηθογραφίας, Τοπική λογοτεχνία, Η μοίρα των λέξεων. 5. Λαϊκή και έντεχνη ποίηση του Εικοσιένα, μελέτημα και ανθολόγηση, 1972.6. Μορφές της ελληνικής Λογοτεχνίας (Π. Καλλιγάς, Αλ. Παπαδιαμάντης, Κ. Παλαμάς, Γρ. Ξενόπουλος, Ζαχ. Παπαντωνίου, 'Ελλη Αλεξίου, Ι.Μ. Παναγιωτό-πουλος, βραβείο Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, 1982) γ) ΠΑΙΔΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ 1. Δέκα άνθρωποι, ιστορικά διηγήματα, εικονογράφηση Αλέκου Κοντόπουλου, 1956. 2. Τα σήμαντρα της Αγια-Σοφιάς, ιστορικά διηγήματα, εικονογράφηση Γεράσιμου Γρηγόρη. 3. 12 Παραμύθια της Κύπρου, Ένας γέρος απ' τη Φρυγία (Αίσωπος), Ο Σκύλος που έψαχνε γι' άνθρωπο (Διογένης), Μεγάλες Μορφές του Ελληνισμού, βραβείο Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, Ιστορίες από τη μυθολογία μας κ.ά. 13. Ιστορία της Ελληνικής Παιδικής Λογοτεχνίας, βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, 1977, με συμπλήρωμα ως το 1991, έκδ. 1992. 14. Η Σχολική μας θεματοθήκη, 7 τόμοι, 1979. 15. Ανθολογία Ελληνικού Παιδικού Διηγήματος, με τη συνεργασία του 'Αλκη Τροπαιάτη, 7 τόμοι, 1956-1979 δ) ΔΙΑΦΟΡΑ: 1. Συμπληρώματα στο λ. Νεοελληνική Λογοτεχνία του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου (τόμος Γ, ΕΛΛΑΣ, της Εγκυκλοπαίδειας ΠΥΡΣΟΣ, 1963, 2.λ. Η μετά το 1933 Ελληνική λογοτεχνία, σελίδες 396-405 της ίδιας Εγκυκλοπαίδειας, 3. Παρουσία, δύο διηγήματα και τέσσερα δοκίμια (ανάτυπο από τη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελλ. Λογοτεχνίας Χ. Πάτση, 1970). 4.Βιογραφικό Λεξικό και Παγκόσμια Ανθολογία, τόμοι 2. έκδ. Γ. Παπακωνσταντίνου. 5. Συμπληρώματα στην Παγκόσμια Ιστορία της Λογοτεχνίας του Έρβιν Λάατς και στην Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Ηλία Βουτιερίδη, 1966 και 1976, και 6. Η σχολική μας θεματοθήκη, 7 τόμοι κειμένων κατάλληλων για παιδιά, με βιογραφίες Ελλήνων συγγραφέων, 1979. Με τη συνεργασία του Τροπαιάτη: εκτός από την ανθολογία που αναφέρθηκε: 1. Οι μεγάλοι της ανθρωπότητας, τόμοι τρεις, 1962 και 2. Το Μεγάλο Εικοσιένα, ανθολογία διηγημάτων, 1971. Πλήθος εξάλλου άρθρων ή μελετημάτων και διηγημάτων μου βρίσκονται δημοσιευμένα στα περιοδικά Ελληνική Δημιουργία, Νέα Εστία, Κυπριακά Γράμματα, Πνευματική Κύπρος, Νέα Σκέψη, θεσσαλική Εστία, Πνευματική Ζωή, σ' επαρχιακές και αθηναϊκές εφημερίδες, στη «Φιλολογική Πρωτοχρονιά» του Αρ. Μαυρίδη και αλλού. ε) ΤΙΜΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ Εκτός από τα λογοτεχνικά βραβεία που αναφέρθηκαν ήδη, είχε και τις εξής τιμητικές διακρίσεις: 1. Μετάλλιο Πνευμ. Κέντρου Δήμου Αγρινίου 20 Μαίου 1984, 2. Αναμνηστικό μετάλλιο Εθνικής Αντίστασης 1941-1945 (20 Οκτωβρίου 1987). 3. Παναιτωλοακαρνανικού Συλλόγου Γυναικών, 1987. 4. Βοιωτικό μετάλλιο Ουρανίας και Ανδρέα Τσούρα, 1983. 5. Λαογραφικού Μουσείου Αιτωλίας, 1991 και 6. Βουλγάρων Συγγραφέων (Σόφια, 1989). |